- stipendium
- stīpendĭum, ii, n. [contr. from stipipendium, from stips-pendo].I.In publicists' lang., a tax, impost, tribute, contribution (payable in money; whereas vectigal in kind; the former being regarded as the more humiliating; v. stipendiarius, I.): Poeni stipendia pendunt, Enn. ap. Varr. L. L. 5, § 182 Müll. (Ann. v. 269 Vahl.); so,B.
pendere,
Caes. B. G. 1, 44; 5, 27; Sall. C. 20, 7; Liv. 2, 9; 21, 10:conferre,
id. 33, 42:solvere,
id. 39, 7:imponere victis,
Caes. B. G. 1, 44; 7, 54:stipendio liberare aliquem,
id. 5, 27:de stipendio recusare,
id. ib. 1, 44:stipendi spem facere,
Liv. 28, 25, 9.—Transf.1.In gen., tribute, dues ( poet. and in post-Aug. prose):2.indomito nec dira ferens stipendia tauro (sc. Minotauro),
Cat. 64, 173:quae finis aut quod me manet stipendium?
penalty, Hor. Epod. 17, 36:alii tamen obscuriores (scriptores) aliquod stipendium nostro studio contulerunt,
contribution, Col. 1, 1, 10.—Income, subsistence, salary:II.iis, ut adsiduae templi antistites essent, stipendium de publico statuit,
Liv. 1, 20, 3.—In milit. lang., pay, stipend in full:B.stipendium militare,
Liv. 4, 60, 5; Plin. 33, 3, 13, § 45;commonly stipendium alone: militis stipendia ideo, quod eam stipem pendebant,
Varr. L. L. 5, § 182 Müll.; cf. Plin. 33, 3, 13, § 43; Liv. 4, 59 and 60:cum stipendium ab legionibus flagitaretur,
Caes. B. C. 1, 87:numerare militibus,
Cic. Pis. 36, 88:persolvere,
id. Att. 5, 14, 1: dare, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 26; Liv. 2, 12; 5, 12; cf.:dare pecuniam in stipendium,
Caes. B. C. 1, 23; Liv. 27, 9 fin.:accipere,
id. 5, 4:stipendio afficere exercitum,
Cic. Balb. 27, 61:augere,
Caes. B. C. 3, 110:fraudare,
id. ib. 3, 59:stipendium duum mensium,
Curt. 5, 1, 45:dum in calamitosis stipendiis versaretur,
might get pay by the misfortunes of others, Amm. 19, 12, 2.—Transf., military service (mostly in plur.):2.merere stipendia,
Cic. Mur. 5, 12:stipendia merere (mereri),
to perform military service, to serve, id. Cael. 5, 11; id. de Or. 2, 64, 258; also,facere,
Sall. J. 63, 3; Liv. 3, 27; 5, 7; 42, 34 al.; cf.:opulenta ac ditia facere,
id. 21, 43:emereri,
to complete the time of service, to serve out one's time, id. 25, 6; Cic. Sen. 14, 49; Sall. J. 84, 2; Liv. 3, 57; Val. Max. 6, 1, 10;v. emereo, II.: auxiliaria stipendia mereri,
Tac. A. 2, 52:numerare,
Liv. 4, 58:enumerare,
id. 3, 58:qui (milites) jam stipendiis confecti erant,
Cic. Imp. Pomp. 9, 26; cf.:stipendiis exhausti,
Liv. 27, 9:adulescentuli statim castrensibus stipendiis imbuebantur,
Plin. Ep. 8, 14, 5.— Sing.:homo nullius stipendii,
Sall. J. 85, 10:exercitui dare,
id. H. 2, 96, 6 Dietsch:sextus decimus stipendii annus,
Tac. A. 1, 17.—In partic., military service of a year, a year's service, a campaign:C.si in singulis stipendiis is ad hostes exuvias dabit,
Plaut. Ep. 1, 1, 36:quod tricena aut quadragena stipendia senes tolerent,
Tac. A. 1, 17:vicena stipendia meritis,
id. ib. 1, 36:stipendia sua numerari jubebant,
Just. 12, 11, 4:qui eorum minime multa stipendia haberet,
Liv. 31, 8 fin.—Sing.:(juventus) octavo jam stipendio functa,
Hirt. B. G. 8, 8, 2; cf.with both numbers together: secundo stipendio dextram manum perdidit, stipendiis duobus ter et vicies vulneratus est,
Plin. 7, 28, 29 § 104.—Trop., in gen., service (very rare):functus omnibus humanae vitae stipendiis,
i. e. duties, Sen. Ep. 93, 4:tamquam emeritis stipendiis libidinis,
Cic. Sen. 14, 49:plurium velut emeritis annorum stipendiis,
Col. 3, 6, 4:rex cui (Hercules) duodecim stipendia debebat,
services, labors, Just. 2, 4, 18.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.